De Nederlandse Arbeidsinspectie zet in op inspecties én het promoten van goede voorbeelden en instrumenten
14 december 2022
Als projectleider bij de Nederlandse Arbeidsinspectie is Diana Martens onder meer verantwoordelijk voor de aanpak in de metaalsector. Ze vertelt hoe de Arbeidsinspectie en 5xbeter samen optrekken om te zorgen voor veilige werkomstandigheden.
Wat houdt je werk in?
‘Dit jaar werk ik voor het programma Industriële arbeid, maar vanaf volgend jaar wordt dat Goed werkgeverschap. Dat gaat over eerlijk, gezond en veilig werk. Ik ben verantwoordelijk voor de sectoren metaal en voedingsmiddelenindustrie. Op basis van een risicoanalyse bepaalt de Nederlandse Arbeidsinspectie welke acties te gaan ondernemen. Behalve met inspecties is het goed om ook op andere manieren in contact te staan met de metaalsector. Zodat we dingen kunnen aankaarten en verbeteren. We staan daarom altijd open om mee te doen aan presentaties of workshops.’
Hoe werk je daarbij samen met 5xbeter?
‘Met 5xbeter praten we over de inrichting van arbocatalogi, of over wat we zien tijdens inspectie waar verbetering mogelijk is. Dan overleggen we waar we als Arbeidsinspectie kunnen bijdragen aan gezamenlijke activiteiten. We zijn druk bezig geweest met de Verbetercheck Lasrook. Die hebben we getoetst en er zijn veel metingen gedaan. Het instrument is helemaal vernieuwd. Nu kijken we wat professionele lassers en hun werkgevers nodig hebben om de Verbetercheck vaker te gaan gebruiken.
Onlangs hebben we ook een werkgroep opgezet waarin inspecteurs samen met bedrijven, FME, de Metaalunie en 5xbeter manieren zoeken om ongevallen te voorkomen. Bijvoorbeeld door na te gaan hoe een ongeval is gebeurd en dat te delen. Dan kunnen andere bedrijven zich ervan bewust worden dat zoiets ook bij hen kan gebeuren. We hebben daarvoor een zelfonderzoek-aanpak ontwikkeld waarover we bedrijven voorlichting gaan geven.
Als 5xbeter een evenement organiseert, meld ik dat aan de inspecteurs. Zij vinden het interessant om te horen wat er in de sector speelt. En voor deelnemers is het goed om te merken dat ze daar open en eerlijk met de inspecteurs kunnen praten. Het is dan een andere setting dan bij een inspectie. Deelnemers vertellen wat er speelt en wij zeggen dan hoe we daar tegenaan kijken. Zo kun je meer begrip voor elkaar en voor de situatie opbrengen. Dat helpt vaak, is mijn ervaring.
De laatste tijd zijn er veel nieuwe inspecteurs bij gekomen, ook bij mijn programma. Die wil ik binnenkort in contact brengen met de Verbetercoaches. Het is goed als we weten wat we van elkaar kunnen verwachten. Onze inspecteurs kunnen de goede instrumenten die er zijn binnen de sector ook promoten.’
Hoe kijk je naar deze sector?
‘De metaal is heel actief bezig met arbocatalogi. Die maken het voor bedrijven makkelijk om risico’s in kaart te brengen en te beheersen. Ik ben ook enthousiast over de Verbetercoaches. Het is ideaal dat je vanuit de branche even een adviseur kunt inzetten die je op weg helpt met veiligheid. Je moet het wel zelf doen, dat is terecht. Vooral voor kleine bedrijven is het handig, want iemand inhuren voor advies is al gauw te kostbaar.
De Verbeterchecks zijn handige instrumenten, maar bedrijven moeten ze wel gebruiken. Het verbaast me wel eens dat veel bedrijven in de sector 5xbeter niet kennen. Maar in andere sectoren zijn arbocatalogi ook niet altijd bekend. Daarom is het belangrijk dat 5xbeter ook regionale sessies houdt om te vertellen wat ze kunnen betekenen.’
Wat zijn de belangrijkste risico’s in de metaal?
‘In de metaal heb je te maken met machines waar mensen veilig mee moeten werken, met blootstelling aan lasrook en met heftrucks en andere transportmiddelen die rondrijden. Maar vergeet niet dat het vaak ook zwaar werk is, dus fysieke belasting is ook een belangrijk thema. Het zijn vaak combinaties van factoren die risico’s veroorzaken, bijvoorbeeld jongeren met weinig opleiding die met te weinig instructie en toezicht aan een machine worden gezet.’
En gevaarlijke stoffen dan?
‘Dat doet mijn collega-projectleider in het programma Gevaarlijke stoffen. Er is bijna een project over afgerond bij gieterijen en smelterijen. Werkgevers weten dan: de Arbeidsinspectie kijkt naar ons, we moeten iets doen. Dan raden we ze aan om contact op te nemen met de Verbetercoaches. 5xbeter heeft daarop ingespeeld met de Verbetercheck Gevaarlijke Stoffen. Dat willen we ook graag: dat er iets in beweging komt door inspecties.’
Wat staat er in 2023 op het programma?
‘In de loop van het jaar starten we bij scheepswerven een project over eerlijk werk. We krijgen namelijk signalen dat er meer arbeidsmigranten en - vaak jongere - uitzendkrachten worden ingezet. Dat brengt hogere risico’s met zich mee. Ik heb over deze plannen al een presentatie gegeven bij de sector.’
Is je werk ooit af?
‘De metaal is over het algemeen serieus bezig met gezondheid en veiligheid, maar er zijn altijd bedrijven die we niet bereiken. En soms zakt het onderwerp weer even wat terug en moet het weer aandacht krijgen. Zeker nu in de metaal een tekort aan personeel is en er soms onervaren personeel wordt geworven. Het is een beetje een golfbeweging. Met de nieuwe werkgroep met 5xbeter willen we daarom goede voorbeelden gaan promoten en uitdragen om andere bedrijven te inspireren. Een veilige en gezonde cultuur in de hele metaalsector - als wij en 5xbeter daaraan kunnen bijdragen, top!’